Czy samochody z automatyczną skrzynią biegów są bardziej awaryjne?

Samochody z automatyczną skrzynią biegów cieszą się rosnącą popularnością wśród kierowców, którzy cenią komfort jazdy oraz łatwość obsługi pojazdu, szczególnie w miastach, gdzie częste zmiany biegów mogą być uciążliwe. Jednak mimo wielu zalet, pojawiają się pytania dotyczące trwałości tych systemów i potencjalnej awaryjności. Czy rzeczywiście samochody z automatyczną skrzynią biegów są bardziej podatne na awarie niż ich manualni rywale? W tym artykule postaramy się przyjrzeć tej kwestii z kilku stron i rozwiać wszelkie wątpliwości związane z tym tematem.

1. Rodzaje automatycznych skrzyń biegów

Na początek warto zrozumieć, że termin „automatyczna skrzynia biegów” obejmuje różne rodzaje skrzyń, a nie tylko jedną technologię. Współczesne samochody mogą być wyposażone w kilka różnych typów automatycznych skrzyń, z których każda ma swoje unikalne cechy konstrukcyjne oraz wymagania serwisowe. Oto główne typy:

1.1. Automatyczne skrzynie biegów klasyczne (AT)

To najstarszy i najczęściej spotykany typ automatycznej skrzyni biegów. Charakteryzuje się stosowaniem tradycyjnego układu z przekładnią planetarną i sprzęgłem hydraulicznym. Zaletą tych skrzyń jest ich prostota oraz szeroka dostępność, ale jednocześnie są one bardziej skomplikowane niż skrzynie manualne i mogą wymagać drobniejszych napraw.

1.2. Dwusprzęgłowe skrzynie biegów (DSG, DCT)

Jest to nowoczesny typ automatycznej skrzyni biegów, który łączy elementy skrzyni manualnej i automatycznej. Posiada dwa sprzęgła, które umożliwiają szybsze i bardziej precyzyjne zmiany biegów. Skrzynie te oferują lepsze osiągi oraz wyższą efektywność paliwową, ale są bardziej skomplikowane technicznie i wymagają drobniejszej konserwacji.

1.3. Bezstopniowe skrzynie biegów (CVT)

Skrzynie CVT (continuously variable transmission) oferują płynne przejście między biegami, eliminując tradycyjny wybór biegów. Zamiast tego, stosują one pasy lub łańcuchy, które zmieniają przełożenie w sposób ciągły. Skrzynie CVT są stosunkowo proste, ale mogą mieć swoje własne problemy związane z zużyciem elementów przekładni.

1.4. Skrzynie automatyczne z przekładnią planetarną (AT) i systemami hybrydowymi

Nowoczesne samochody hybrydowe często wykorzystują automatyczne skrzynie biegów w połączeniu z układami elektrycznymi, oferując bardziej złożoną konstrukcję. Chociaż te systemy mogą być bardziej efektywne energetycznie, to ich awaryjność zależy od jakości komponentów i sposobu użytkowania.

2. Awaryjność automatycznych skrzyń biegów: porównanie z manualnymi

Generalnie, awaryjność automatycznych skrzyń biegów bywa większa w porównaniu do skrzyń manualnych, głównie z powodu bardziej złożonej konstrukcji, większej liczby ruchomych elementów oraz obecności układów elektronicznych. Oto kilka kwestii, które mogą wpłynąć na awaryjność automatycznych skrzyń biegów:

2.1. Składają się z większej liczby ruchomych części

W porównaniu do skrzyń manualnych, automatyczne skrzynie biegów zawierają wiele skomplikowanych komponentów, takich jak tarcze sprzęgłowe, przekładnie planetarne, elektroniczne czujniki, sprzęgła hydrauliczne i systemy sterowania. W skrzyniach manualnych mamy do czynienia głównie z dźwignią zmiany biegów, sprzęgłem oraz samą przekładnią. Z tego powodu skrzynie automatyczne są bardziej podatne na uszkodzenia wynikające z zużycia, awarii elektroniki lub problemów z układami hydrauliki.

2.2. Wymagają specjalistycznego serwisowania

Aby zapewnić długowieczność automatycznej skrzyni biegów, konieczna jest jej regularna konserwacja. Konieczne jest monitorowanie poziomu oleju przekładniowego, który w przypadku automatycznych skrzyń biegów pełni istotną rolę w smarowaniu, chłodzeniu i przekazywaniu siły. Zignorowanie wymiany oleju lub użycie nieodpowiedniego płynu może prowadzić do szybszego zużycia elementów skrzyni. Ponadto, skrzynie DSG i CVT, ze względu na swoją bardziej skomplikowaną budowę, wymagają bardziej precyzyjnego serwisowania.

2.3. Typowe problemy w automatycznych skrzyniach

Do najczęstszych problemów związanych z automatycznymi skrzyniami biegów należą:

• Problemy z płynnością zmiany biegów: Może to oznaczać zużycie sprzęgieł lub uszkodzenia w układzie sterowania.
• Pisk lub wibracje: Mogą wynikać z zużycia tarcz sprzęgłowych lub problemów z systemem sterowania.
• Problemy z płynem przekładniowym: Ubytki płynów mogą prowadzić do przegrzania skrzyni, co z kolei skutkuje jej uszkodzeniem.
• Opóźniona reakcja na zmiany biegów: Wskazuje to na problemy z systemem sterowania lub elektroniki.

2.4. Skrzynie manualne są prostsze

Manualne skrzynie biegów są bardziej bezawaryjne w porównaniu do automatycznych, ponieważ zawierają mniej elementów mechanicznych. Wymagają one mniej skomplikowanej obsługi i nie korzystają z układów hydraulicznych ani elektronicznych, które są bardziej podatne na uszkodzenia. Skrzynie manualne mają także prostszy układ mechaniczny, który rzadziej ulega awariom. W skrzyniach manualnych awarie najczęściej wynikają z niewłaściwego użytkowania, np. zbyt gwałtownych zmian biegów czy niewłaściwego stosowania sprzęgła.

3. Czynniki wpływające na awaryjność automatycznych skrzyń biegów

3.1. Styl jazdy

Styl jazdy ma ogromny wpływ na trwałość skrzyni biegów. Gwałtowne przyspieszanie, szarpanie, zbyt szybka zmiana biegów lub długotrwałe przeciążanie pojazdu mogą prowadzić do przedwczesnego zużycia elementów automatycznej skrzyni biegów. W samochodach z automatyczną skrzynią biegów kierowcy powinni starać się unikać ostrej jazdy i nadmiernego obciążania pojazdu, szczególnie przy wzniesieniach.

3.2. Regularna konserwacja

W przypadku samochodów z automatycznymi skrzyniami biegów regularne przeglądy i wymiana płynów przekładniowych są kluczowe dla zachowania ich sprawności. W przypadku zaniedbania tych czynności, układ może szybko ulec awarii. Wiele producentów zaleca wymianę oleju przekładniowego co około 60 000 – 100 000 km w przypadku skrzyń automatycznych.

3.3. Jakość komponentów

Jakość komponentów zastosowanych w automatycznych skrzyniach biegów ma bezpośredni wpływ na ich trwałość. Tańsze samochody wyposażone w słabsze skrzynie biegów, często niskiej jakości, mogą być bardziej podatne na awarie. Natomiast droższe modele, wyposażone w zaawansowane technologie i materiały wyższej jakości, są mniej awaryjne. Automatyczne skrzynie biegów w pojazdach klasy premium, jak Audi, BMW czy Mercedes-Benz, są zazwyczaj bardziej niezawodne.

4. Czy automatyczna skrzynia biegów jest bardziej awaryjna?

Podsumowując, można powiedzieć, że skrzynie automatyczne, zwłaszcza nowoczesne, jak DSG czy CVT, mogą być bardziej awaryjne od manualnych, ale to nie oznacza, że są skazane na usterki. W rzeczywistości, dzięki zaawansowanej technologii i regularnej konserwacji, automatyczne skrzynie biegów mogą służyć przez długie lata bez poważnych problemów. Warto jednak pamiętać, że ich awaryjność zależy w dużej mierze od stylu jazdy oraz jakości serwisowania. Przy odpowiedniej dbałości o pojazd, skrzynie automatyczne mogą być równie trwałe jak manualne.