Oszustwa z wykorzystaniem sztucznej inteligencji – jak rozpoznać i nie dać się oszukać

Sztuczna inteligencja (AI) zrewolucjonizowała wiele aspektów naszego życia, oferując ogromne możliwości w zakresie automatyzacji, analizy danych, a także interakcji z technologią. Jednakże, jak każda technologia, AI może zostać wykorzystana w sposób nieuczciwy do przeprowadzania oszustw i manipulacji. Z tego powodu niezwykle istotne jest, aby być świadomym potencjalnych zagrożeń związanych z AI i wiedzieć, jak się przed nimi chronić.

W tym artykule przedstawiamy różnorodne oszustwa, które mogą wykorzystywać sztuczną inteligencję, oraz praktyczne porady, jak uniknąć ich i rozpoznać zagrożenia.

1. Phishing z wykorzystaniem AI

Phishing to jedna z najczęstszych form oszustw internetowych, w której oszuści podszywają się pod zaufane instytucje lub osoby, aby wyłudzić dane osobowe lub pieniądze. Dzięki sztucznej inteligencji, ataki phishingowe stają się coraz bardziej zaawansowane i trudniejsze do wykrycia.

Jak działa phishing z użyciem AI?

• Generowanie bardziej wiarygodnych wiadomości: Zamiast standardowych, łatwych do wykrycia e-maili, AI może generować wiadomości, które są bardziej spersonalizowane i dopasowane do konkretnej osoby. Algorytmy AI potrafią analizować dane z mediów społecznościowych, historię e-mailową oraz preferencje użytkowników, aby stworzyć e-mail, który wygląda jak autentyczna wiadomość od banku, sklepu internetowego lub innej zaufanej instytucji.
• Chatboty i automatyczne odpowiedzi: Sztuczna inteligencja może być także wykorzystywana do prowadzenia rozmów przez telefon lub e-mail, gdzie AI odpowiada na pytania użytkowników, aby wyłudzić od nich dane osobowe lub pieniądze.

Jak rozpoznać phishing z użyciem AI?

• Uważaj na zbyt spersonalizowane wiadomości: Jeśli otrzymasz wiadomość, która zawiera szczegóły, które tylko Ty mógłbyś znać (np. numery konta, ostatnie transakcje, szczegóły dotyczące zakupów), sprawdź źródło. Zaufane instytucje nigdy nie wysyłają tak dokładnych informacji w wiadomościach e-mail.
• Sprawdź adres nadawcy: Zanim klikniesz w jakikolwiek link lub załącznik, sprawdź, czy adres e-mail rzeczywiście pochodzi od zaufanej instytucji.
• Nie ufaj automatycznym odpowiedziom: Jeśli otrzymasz wiadomość od „banku” lub „sprzedawcy” z prośbą o podanie danych logowania, natychmiast sprawdź sytuację na oficjalnej stronie internetowej lub skontaktuj się bezpośrednio z danym przedsiębiorstwem.

2. Deepfake: Fałszywe filmy i audio

Deepfake to technologia oparta na AI, która umożliwia tworzenie bardzo realistycznych filmów lub dźwięków, w których osoby mówią lub robią rzeczy, które nigdy nie miały miejsca. Dzięki tej technologii oszuści mogą łatwo manipulować obrazem i dźwiękiem, aby przekonać ludzi do podejmowania niekorzystnych decyzji finansowych, politycznych lub społecznych.

Jak działa deepfake?

• Wykorzystywanie obrazów i dźwięków znanych osób: AI jest w stanie stworzyć fałszywe wideo, w którym na przykład znana postać publiczna wygłasza fałszywe oświadczenie lub zachęca do zakupu nieistniejącego produktu.
• Manipulowanie głosami: Deepfake może również dotyczyć manipulowania głosami. Oszuści mogą używać technologii AI, aby stworzyć przekonujące nagrania, które naśladują głos konkretnej osoby, np. szefa firmy lub członka rodziny, by nakłonić kogoś do przelania pieniędzy lub podania poufnych informacji.

Jak rozpoznać deepfake?

• Zwróć uwagę na detale: W filmach deepfake mogą występować subtelne błędy w wyrazach twarzy, zbyt płynne ruchy ust, czy zniekształcone oświetlenie twarzy. Zwracaj uwagę na takie detale, które mogą wskazywać, że obraz jest manipulowany.
• Sprawdzaj wiarygodność źródła: Zanim uwierzysz w to, co widzisz, zawsze sprawdź, czy materiał pochodzi z wiarygodnego źródła. Jeśli znajdziesz wideo, które wydaje Ci się podejrzane, poszukaj potwierdzenia tej informacji w innych, zaufanych źródłach.
• Używaj narzędzi do wykrywania deepfake: Istnieją narzędzia AI, które potrafią wykryć manipulacje w filmach i dźwiękach. Warto je wykorzystywać, zwłaszcza w kontekście ważnych decyzji, takich jak inwestycje lub polityczne wybory.

3. Oszuści wykorzystujący AI w handlu online

Oszuści coraz częściej stosują sztuczną inteligencję w handlu internetowym, tworząc fałszywe sklepy, generując recenzje czy stosując nierealistyczne oferty sprzedaży, które mają na celu wyłudzenie pieniędzy od użytkowników.

Jak AI jest wykorzystywana w handlu internetowym?

• Fałszywe sklepy i produkty: AI może być używana do tworzenia fałszywych stron internetowych, które wyglądają jak legalne sklepy, oferujące produkty po zaniżonych cenach. Takie strony mogą zawierać fałszywe recenzje i zdjęcia, generowane przez algorytmy.
• Boty do generowania recenzji: Sztuczna inteligencja jest również wykorzystywana do tworzenia fałszywych recenzji, które są publikowane w sklepach internetowych lub na portalach zakupowych. Dzięki tym recenzjom oszuści starają się przekonać klientów, że produkty są wysokiej jakości, podczas gdy tak naprawdę są one podróbkami.

Jak unikać oszustw w handlu online z użyciem AI?

• Sprawdzaj opinie użytkowników: Weryfikuj recenzje produktu w różnych miejscach, sprawdzaj, czy są one autentyczne i czy pochodzą od zweryfikowanych użytkowników.
• Uważaj na zbyt niskie ceny: Jeśli oferta jest zbyt dobra, by była prawdziwa, prawdopodobnie jest oszustwem. Zaniżone ceny to częsty sposób, w jaki oszuści przyciągają klientów do fałszywych sklepów internetowych.
• Sprawdzaj autentyczność strony: Zanim dokonasz zakupu, sprawdź, czy strona jest zabezpieczona (sprawdź, czy adres URL zaczyna się od „https://”) oraz czy posiada dane kontaktowe i informacje o firmie.

4. Oszustwa finansowe z użyciem AI

AI może być wykorzystywana do oszustw finansowych, gdzie oszuści korzystają z zaawansowanych algorytmów do wyłudzania pieniędzy lub manipulowania danymi finansowymi.

Jak działa oszustwo finansowe z użyciem AI?

• Fałszywe inwestycje: AI może być używana do tworzenia fałszywych platform inwestycyjnych, które wykorzystują algorytmy do symulacji zysków i przyciągania inwestorów. Potencjalni inwestorzy są oszukiwani, myśląc, że inwestują w legalną platformę, podczas gdy w rzeczywistości ich pieniądze są po prostu wyłudzane.
• Manipulowanie rynkiem finansowym: Sztuczna inteligencja może także zostać wykorzystana do manipulowania rynkami finansowymi poprzez generowanie fałszywych danych lub korzystanie z tzw. „spoofing” – gdzie AI może złożyć zlecenia handlowe, które nie są realizowane, aby wprowadzić w błąd innych inwestorów.

Jak unikać oszustw finansowych z użyciem AI?

• Bądź ostrożny przy inwestycjach online: Zanim zdecydujesz się na inwestycje online, upewnij się, że platforma jest legalna i posiada odpowiednie licencje. Przeprowadź dokładne badania na temat firmy, z którą chcesz współpracować.
• Unikaj platform obiecujących zbyt duże zyski: Oszuści często obiecują nierealistyczne zyski, zwłaszcza gdy w grę wchodzi sztuczna inteligencja. Pamiętaj, że prawdziwe inwestycje zawsze wiążą się z ryzykiem.

5. Oszustwa z wykorzystaniem AI w rekrutacji

Oszustwa w procesach rekrutacyjnych stają się coraz powszechniejsze, a AI jest wykorzystywana do generowania fałszywych ofert pracy lub manipulowania procesem rekrutacyjnym, aby oszukać kandydatów.

Jak AI jest wykorzystywana w oszustwach rekrutacyjnych?

• Fałszywe oferty pracy: AI może generować oferty pracy, które wyglądają na autentyczne, ale w rzeczywistości prowadzą do wyłudzenia danych osobowych lub opłat za rekrutację.
• Manipulowanie procesem rekrutacyjnym: Algorytmy AI mogą być wykorzystywane do selekcji aplikacji w sposób, który faworyzuje fałszywych kandydatów lub zniechęca prawdziwych aplikujących, prowadząc do oszustwa.

Jak rozpoznać oszustwa rekrutacyjne z wykorzystaniem AI?

• Sprawdź firmę: Przed aplikowaniem do firmy, sprawdź jej historię, reputację i sprawdź opinie innych pracowników. Jeśli oferta wydaje się zbyt piękna, by była prawdziwa, to może być oszustwo.
• Bądź ostrożny przy opłatach rekrutacyjnych: Większość profesjonalnych firm rekrutacyjnych nie pobiera opłat od kandydatów za aplikowanie. Jeśli rekruter prosi Cię o jakiekolwiek opłaty, jest to sygnał ostrzegawczy.

Podsumowanie

Sztuczna inteligencja oferuje ogromne możliwości, ale także stwarza nowe zagrożenia, które mogą prowadzić do oszustw w różnych dziedzinach życia. Aby nie dać się nabrać, ważne jest, aby być świadomym tych zagrożeń i stosować odpowiednie środki ostrożności. Regularnie aktualizuj swoje umiejętności w zakresie bezpieczeństwa online, zwracaj uwagę na podejrzane sygnały i nigdy nie udostępniaj swoich danych osobowych lub finansowych bez dokładnej weryfikacji źródła.